Dinsdag 2 September sprak ik met U over plannen van de Heeren Stelwag (theoloog uit Utrecht) en van den Hout (tot voor kort propagandaleider van Nationaal Front) om door middel van spreekbeurten en uitgaven, die niet van de N.S.B. uitgaan, voor velen den weg naar de N.S.B. te banen.
Ik zeide U dat ik dienzelfden avond met bovengenoemde heeren en met de heeren van Nispen en Thijssen van "De Residentiebode" een onderhoud zou hebben. Ik beloofde U een rapport hierover te zullen zenden, aangezien wij beiden van meening waren dat de leiding van deze zijdelingsche propaganda meer een taak voor Uw departement dan voor mijn Afdeeling zou zijn.
Het bedoelde onderhoud heb ik gehad.
De heer Stelwag zou graag het initiatief nemen tot het houden van kleine besloten vergaderingen, waarop niet-leden van de N.S.B. eventueel in het geheim behoorende tot het instituut sympathiseerenden korte uiteenzettingen over de beginselen der nieuwe orde zouden geven. Hij begint daar reeds mee en ik zal naar deze vergaderingen een waarnemer van mijn Afdeeling toesturen. Ook zal ik deze vergaderingen voorlopig financieren.
De heer van den Hout zou graag hieraan deelnemen, maar zou tevens graag door middel van zijdelingsche schriftelijke propaganda invloed op het Volk uitoefenen.
De heeren van Nispen en Thijssen zouden gaarne aan de uitvoering van beide plannen meewerken, meer in het bijzonder door het verzorgen der uitgaven.
Voor wat de mondelinge en schriftelijke propaganda onder de katholieken betreft zou de priester De Leeuw m.i. kunnen meewerken.
Ik merk op, dat de hier aanwezige combinatie van katholieke en protestante vertegenwoordigers gelukkig is.
Het zou m.i. hierom gaan een vereeniging in het leven te roepen, die o.a. over een uitgeverij en een drukkerij beschikt, b.v. met dezen vagen en sentimenteelen naam: Vereeniging van Vrienden der Nieuwe Orde. Met het verval van Nationaal Front, De Nederlandsche Unie enz. zal deze Vereeniging vele uit deze organisaties vertrekkenden kunnen opnemen en beter kunnen richten dan dit in deze organisaties gebeurde. Van deze Vereeniging zouden tevens geloovige katholieken lid kunnen zijn zonder van de sacramenten uitgesloten te zijn, hetgeen voor het Instituut der Sympathiseerenden als N.S.B. Stichting zeker niet het geval is.
Zaak zou het zijn, dat het departement de noodige gelden aan de Vereeniging verschafte om vergadering te houden en uitstekend verzorgde uitgaven te doen. Wellicht zou het Instituut der Volksuniversiteiten aan deze Vereeniging in handen kunnen worden gegeven.
Ik raad U aan de heeren Stelwag, van den Hout, van Nispen en Thijssen zoo spoedig mogelijk bij U uit te noodigen voor een bespreking.
M.i. zou er tusschen de genoemde Vereeniging, Uw departement en mijn Afdeeling hecht, hoewel geheim contact moeten bestaan, een contact dat uiteindelijk de leiding in handen van den Leider legt.
Afschrift van dezen brief zend ik aan den Leider en aan den Secretaris-Generaal.
Origineel stuk uit het archief der N.S. B., thans bij het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie.
Voor eensluidend afschrift,
De onbezoldigd Rijksveldwachter,
[handtekening]
A.J. van der Leeuw.