Woensdagavondprogramma¹


Rhapsody in Blue.


Uitfaden.

Stem:

Goeden avond, zielverwante Gilclubleden, this is Leonie-met-de-mooie-beenen-Miller, speaking for Radio Yell Club. Ik durfcwerkelijk nauwelijks mijn mond meer te openen. Van alle zijden komt critiek binnen op mijn wijze van voordracht. De een beweert dat ik teveel GIL ... alsof er óóit genoeg gegild kan worden! De tweede klaagt erover dat ik teveel praat, en de derde dat ik myn accenten verkeerd leg. Een vierde (die vond dat ik een héél lieve stem had) vond, dat ik die liever moest gebruiken om des morgens vroeg plaatjes aan te kondigen inplaats van haar te misbruiken voor de GILclub. Alsof er bij zooiets nobels als de GILclub, ooit van misbruik sprake kan zijn! DAT, wat betreft mijn stem. Er is een lichte storm opgestoken over het feit dat wij in het Woensdagavondprogramma van de vorige week met veel bombarie een plaat, een boogie woogie plaat van Bob Crosby, aankondigden, waarna een heel andere uit de bus kwam.

Wij bekennen nederig schuld. Mea culpa mea culpa, mea maxima culpa, om in het klassieke te blijven. Vergeet niet dat WIJ de platen uitzoeken en de teksten dichten maar dat de Duitschers de platen in de technische ruimte draaien ... en die hebben van deze gedegenereerde muziek geen verstand. Wat heel goed voor hen is. Hadden ze dat wel, dan waren het geen Duitschers. Maar hier volgt dus de veel gevraagde, en lang verbeide compositie van Meade Lux Lewis, gespeeld door Bob Zurke, de pianist van Bob Crosby.

PLAAT I

Honky Tonk Train Blues.

Er schijnt in elk GIL programma precies altijd één fout gemaakt te moeten worden. Dat is het speciale GIL spook dat daarvoor zorgt. Het kan natuurlijk ook zijn dat er een of andere sinistere vijfde colonne aan het werk is. Zoo ja, dan verzoeken wij die vijde, zesde of zevende kolonne haar attentie eens te wijden aan de pokkeboeren in den Haarlemmermeerpolder en in de buurt van de Kaag die nu zoo ver zijn, dat ze vierhonderd en vyftig gulden durven vragen voor een mud tarwe. En om de schok van dit bericht ietwat te verzachten volgt hier de veelgevraagde plaat "The Big Noise form Winnetka", een compositie alleen voor Bass en Drum, door Haggart en Ray Bauduc, bassist en drumer van Bob Crosby.

PLAAT II

BIG NOISE FROM WINNETKA

De brieven die binnenkwamen op onze tirade tegen de boeren ware vele en verscheiden. Er was er een bij van een man die onderteekende als "Wanhopig zwarthandelaar", en hij zei, dat wij terecht opmerkten, dat niet de zwart handelaar, maar de boer met de groote winst ging strijken. Hij bood ons voorts alle steun aan in onze campagne tegen de schraperige boeren. Best. Die steun aanvaarden wij onmiddellijk. Nog meer zwarthandelaars die mee willen helpen een kruistocht tegen de boeren te ondernemen? Wij zijn van zins op te richten de "Stichting Tot Belaging van Rijkgeworden Pokkeboeren". Zwarthandelaren worden uitgenoodigd toe te treden als donateurs. Zij moeten zooveel mogelijk doneeren. Liefst pakjes cigaretten en dergelijke. Wij zijn op het oogenblik doende samen met onzen juridischen GIL-adviseur de Statuten te ontwerpen. En nu terug naar onze privé Stichting toto het draaien van zwart gesneden platen. En dit doet ons eraan denken dat wij onszelf een pluim op onze GIL hoed mogen steken. In een der laatste nummers van de GIL, de gedrukte, authentieke GIL dan altijd, schreef onze Swingredacteur, dat Benny Goodman op zijn retour was. Dit lokte booze brieven uit. Men beweerde dat Goodman beter was dan ooit tevoren. Onze Swingredacteur legde deze brieven met een smalend "pah!" terzijde. En hij heeft gelijk gehad! Het is een prerogatief van GIL redacteuren dat zij altijd gelijk krijgen. Intusschen is bericht gekomen dat Benny Goodman's band is ontbonden. Hy is King of Swing áf en Glen Miller en Tommy Dorsey rennen nek aan nek om den titel. Hier is nog een plaat van Goodman uit zyn glanstijd ... en dat was niet de tijd van zijn band, maar van zyn Quartette. Het nummer heeft "Avalon".

PLAAT III

AVALON.

En hier volgt nog een zwarte plaat, die niemand hier bij mogelijkheid kán kennen. Het is de band van Johnny Long met zang van Helen Young. Het nummer is: "The Booglie Wooglie Piggie".

PLAAT IV

THE BOOGLIE WOOGLIE PIGGIE

Er rest ons nu slechts, om met droefenis in het harte te constateeren dat onze welmeenende vrienden van Radio Oranje verder dan ooit van huis raken. Het is niet overdreven te zeggen, dat zelfs de meest fanatieke Radio Oranje luisteraars, in de laatste weken, deze nobele zender met een korreltje zout zyn gaan nemen. En dat is heel pynlyk, want juist NU raakt het zout op de bon. En Radio Oranje zonder zout is moeilyk genietbaar. Wij hebben al eens eerder gezegd dat ons volk juist nu behoefte heeft aan een riem onder het hart ... Met snorrende V I en V twee en boven je hoofd, als je onderbroeken worden opgevorderd en aardappels even duur worden als vroeger de peper, met razzias links en arrestaties rechts, met honger, kou en duisternis, vraagt ons volk om alles van zyn Radio Snor behalve Jobstydingen en voorgelezen Bidprenten. Minister Gerbrandy is ongetwyfeld een welmeenend man maar wy vragen ons af of het noodig is elke redevoering samen te stellen, door aan elkaar geplakte citaten uit den Bybel, met hier en daar een vrome verzuchting. Het is natuurlyk heel gemakkelijk als Radio Oranje decreteert dat er geen onderbroeken en/of sokken mogen worden ingeleverd ... Maar de situatie is in de laatste maanden ingrypend gewijzigd. Het is nu geen spelletje meer tusschen stoute Duitschers en handige Hollanders ... het wordt nu bittere ernst, dat ondervinden velen tot hun helaas aan den lijve. In den tyd van de koperinlevering kon je nog wel eens de hand lichten. Maar het hand lichten met een onderbroek en een regenjas wordt nu deksels gevaarlijk. En wy zeggen nogmaals: Het is heel eenvoudig om vanuit Engeland achter een microfoon te zeggen dat er GEEN ouwe onderbroek en of sok mag worden ingeleverd ... Per slot van rekening zyn het de menschen hier die hun vryheid en hun bezit riskeeren. En de kern van de heele zaak is deze: de oorlog moet niet gewonnen worden met een millioen onderbroeken meer of minder, maar door tanks en kanonnen en door een strydend leger. De offers die de bevolking hier brengt, staan in zoo dwaze verhouding tot het behaalde resultaat. Één Duitscher wordt in Amsterdam neergeschoten. Dat kost het leven van idem zooveel burgers. Men weet dit vooruit. En de man die één Duitscher neerschiet richt daardoor een wapen op de borst van tien of twintig van zyn eigen landgenooten. En als elke dode Duitschers gekocht moet worden met twintig meer of minder onschuldige Hollanders .... dan is het lykt het ons meer verantwoord, dat doodschieten te laten gebeuren door de geregelde legers. Dan is de ruil allicht minder ongunstig. De Duitsche bezetting is geprikkeld en slaat hard toe. Laten we hen zoo weinig mogelyk reden geven tot represailles. Denk eraan: het is wel héél hard om te worden neergeschoten voor iets waar men part noch deel aan heeft.

En na deze ongewoon lange betoogery die is samengesteld uit verschillende binnengekomen brieven, gaan we terug naar onze platencollectie. Zwart zyn de ponden boter uit Friesland maar zwarter nog is de plaat die nu volgt: Het Filmorkest van de beroemde Andre Kostellanecz speelt melodieen van Victor Herbert ... En niemand speelt Heavenly Music zooals Kostellanecz dat kan. Hier komt de plaat:

PLAAT V

MELODIES OF VICTOR HERBERT

En wy willen ook tegemoet komen aan de lieden die almaar vertwyfeld roepen om platen van Stefan Grapelli en Django Rheinhardt ... hoewel zy geen liefde van ons zyn. Hier komt een der beste van hen "Sweet Georgia Brown", door het Quintette van de Hot Club de France.

PLAAT VI

SWEET GEORGIA BROWN.

En wy eindigen met een troostprijs voor de Bingfans. Herhaaldelijk is gesmaakt om "Sweet Leilàni" ... door Bing Crosby. In weerwil van vertwyfelde pogingen konden we daar de hand niet op leggen. Maar er is "Sweet Leilàni", door Browns Coral Hawaiians. Met zang.

PLAAT VII

SEWEET LEILANI

En dat is weer het einde voor vandaag. Denk eraan: Alle verzoeken om platen en brieven aan DE GIL, postbus 2, Gilversum. Cheerio verybody. And don't Overeat!

[1]	In het NIOD-archief draagt deze tekst het nummer "18"; de datum van uitzending is onbekend; in elk geval vóór de dood van Glenn Miller (16-12-1944).