[…]
Karl May
Karl May van Hans-Jurgen Syberberg 2 kan men niet vergelijken met Wajda’s
3 film die in elk geval allure heeft. Dat heeft Karl May niet, en dat is na Sybergers Ludwig teleurstellend.
In Ludwig vermocht hij een briljant spel met een Duitse legende te spelen. Karl May is bedolven onder de feiten, documenten, prachtige decors en objecten die hij heeft
verzameld. Bovendien blijkt nu dat Syberberg zelf zo gefascineerd is door Duitse burgerlijke romantiek, heldenverering, mythevorming en dweepzucht dat zijn afstandelijkheid
een pose lijkt. Een taaie film, ondanks oude Ufa-methoden en oude Ufa-sterren als Kristine Söderbaum 4,
Attila Hörbiger 5 en Käthe Gold 6. De enige acteur die overtuigt is Helmut Käutner
7 als Karl May. Vermoedelijk heeft Käutner zijn rol zelf geregisseerd, want de anderen blijven decorstukken.
[…]
| [1] | In: NRC Handelsblad, 27 september 1975. |
| [2] | Hans-Jürgen Syberberg (* 8 december 1935) is een Duits filmregisseur. Hij wordt beschouwd als een aanhanger van het Gesamtkunstwerk; zijn films zijn het resultaat van de vermenging van twee tegengestelde polen uit het Duitse culturele verleden: het rationalisme van de 18e eeuw en het mysticisme van de 19e eeuw. Bekende films van hem zijn „Romy. Anatomie eines Gesichts”, „Scarabea - Wieviel Erde braucht der Mensch”, „Sex-Business - made in Pasing”, „Ludwig - Requiem für einen jungfräulichen König”, „Theodor Hirneis oder: Wie man ehem. Hofkoch wird”, „Karl May”, „Winifried Wagner und die Geschichte des Hauses Wahnfried von 1914-1975”, „Hitler: A Film from Germany”, „Parsifal”, „Penthesilea”, „Die Marquise von O. ” en „Syberberg filmt Brecht”. |
| [3] | Andrzej Witold Wajda (* 6 maart 1926 , † 9 oktober 2016) was een van de belangrijkste Poolse filmregisseurs. Van zijn talloze films maakten vooral „Pokolenie” (=„Een generatie”), „Kanał” (=„Het riool der verschrikking”), „Popiół i diament” (=„As en diamant”), „Sibirska Ledi Magbet” (=„Lady Macbeth in Siberië”), „Popioły” (=„As”), „Brzezina” (=„Berkenwoud”), „Pilatus und andere”), „Ziemia obiecana” (=„Het land van de grote belofte”), „Bez znieczulenia” (=„Zonder verdoving”), „Danton”, „Eine Liebe in Deutschland” (=„Een liefde in Duitsland”, met o.a. Ralf Wolter (* 26 november 1926 , † 14 oktober 2022) in een van de hoofdrollen), „Les Possédés”, „Katyń”, en
„Wałęsa. Człowiek z nadziei” indruk. De film die hier wordt bedoeld, is „Ziemia obiecana” uit 1975. |
| [4] | Kristina Söderbaum (voluit: Beata Margareta Kristina Söderbaum, * 5 september 1912 , † 12 februari 2001) was een Zweeds actrice, die haar grootste successen vierde in nazi-Duitsland; met name in nationaal-socialistische propagandafilms, waarvan er enkele door haar echtgenoot, Veit Harlan (* 22 september 1899 , † 13 april 1964), werden geregisseerd. Zij was o.a. te zien in de films „Jugend”, „Verwehte Spuren”, „Das unsterbliche Herz”, „Die Reise nach Tilsit”, „Jud Süß”, „Die goldene Stadt”, „Immensee”, „Opfergang”, „Kolberg”, „Unsterbliche Geliebte”, „Hanna Amon”, „Die blaue Stunde”, „Sterne über Colombo”, „Die Gefangene des Maharadscha”, „Verrat an Deutschland”, „Ich werde Dich auf Händen tragen” en als Emma May/Emma Pollmer in Hans-Jürgen Syberbergs „Karl May”. Haar dramatische zelfmoord in de film „Jud Süß” leverde haar de bijnaam Reichswasserleiche op. |
| [5] | Attila Hörbiger (* 21 april 1896 , † 27 april 1987) was een Oostenrijks-Hongaars acteur. Naast rollen in meer dan honderd films (o.a. „Das Flötenkonzert von Sans-souci”, „Der unsterbliche Lump”, „Die große Liebe”, „Ihre Hoheit befiehlt”, „Die Liebe des Maharadscha”, „Tagebuch der Geliebten”, „Zwischen Strom und Steppe”, „Donauschiffer”, „Heimkehr”, „Gottes Engel sind überall”, „Das vierte Gebot”, „Maria Theresia”, „Weg in die Vergangenheit”, „Kronprinz Rudolfs letzte Liebe”, „Kaiserjäger”, „Der Edelweißkönig”, „Der Alpenkönig und der Menschenfeind”, „Nichts als Erinnerung” en als Max Dittrich in Hans-Jürgen Syberbergs „Karl May”) speelde hij tussen 1935 en 1937 en van 1947 tot 1951 de rol van Jedermann bij de Salzburger Festspiele. |
| [6] | Käthe Gold (voluit: Katharina Stephanie Gold, * 11 februari 1907 , † 11 oktober 1997) was een Oostenrijks actrice, die acteerde in o.a. „Amphitryon – Aus den Wolken kommt das Glück”, „Der Ammenkönig”, „Das Fräulein von Barnhelm”, „Palace Hotel”, „Rose Bernd”, „Der Bauer als Millionär”, „Der Tod des Handlungsreisenden”, als Klara Plöhn/Klara May in Hans-Jürgen Syberbergs „Karl May” en „Einmal Moskau und zurück”. |
| [7] | Helmut Käutner (* 25 maart 1908 , † 20 april 1980) was een Duits acteur en regisseur, zowel van films als van hoorspelen. Zijn bekendste films als regisseur zijn „Große Freiheit Nr. 7” (1944), „Unter den Brücken”, „Ludwig II. – Glanz und Ende eines Königs”, „Des Teufels General”, „Der Hauptmann von Köpenick” (1956), „Monpti” en „Der Schinderhannes”. Als acteur is hij vooral bekend gebleven door het vertolken van de titelrol in Syberbergs „Karl May”. |
Terug naar de Nederlandstalige bibliografie.
Terug naar de Karl May-startpagina.
Terug naar de Apriana-startpagina.
|