Deze schrijver, die door zijn boeken ongetwijfeld een grote invloed in Europa heeft gehad wat de sympathie voor de Indianen van Noord-Amerika betreft, werd 140 jaar geleden op de 25 februari geboren. Van de 14 kinderen uit het gezin May, een arme wever uit het Ertsgebergte, stierven negen op jonge leeftijd. Karl was de eerste levensjaren blind, vermoedelijk door onvoldoende voeding. In die tijd hadden de verhalen en sprookjes die zijn grootmoeder hem vertelde, grote invloed op de levendige en fantasierijke geest van de kleine Karl. Het is hier echter niet de plaats een levensbeschrijving te geven van de man die later tot een der meest gelezen
auteurs van zijn tijd zou worden. Wij wilden door dit stukje even de aandacht vestigen op Karl May, die in ons land altijd als jeugdboekenschrijver wordt genoemd, hoewel hij in de eerste plaats voor het volk, d.w.z. voor volwassenen wilde schrijven.
Zijn moeilijke boeken of die waarin een hoger ideaal werd uitgewerkt, zoals Und Frieden auf Erde, zijn nooit in het Nederlands vertaald en in ons land practisch niet bekend, daar de uitgevers ze niet als jeugdboeken durfden brengen. De laatste jaren is er een zekere erkenning op literair gebied gekomen, daar bleek dat veel mensen van naam op allerlei gebied moesten erkennen Karl Mays reisromans te hebben gewaardeerd.
Bovendien is gebleken dat de stof die K.M. in zijn boeken verwerkte op degelijke studie berustte en veel bijgedragen heeft tot kennis van de beschreven gebieden en volken in Amerika, Arabië, Egypte enz.
Zoals in de aanhef gezegd, is de figuur Winnetou wel aan niemand onbekend en deze (fictieve) Indiaan verenigt in zich al de edele en goede eigenschappen die ongetwijfeld bij diverse Indianen gevonden kunnen worden. Dat dus de sympathie van de lezers (en lezeressen) aan zijn kant staat, is zonder twijfel. Vroeg niet een Indiaan
aan mij: Hoe komt het dat de mensen uit Europa zon interesse hebben voor ons Indianen? En eerlijkheidshalve moest daarop het antwoord luiden: Door Karl May!
Er zal dit jaar wel in bladen en tijdschriften aandacht geschonken worden aan zijn geboortedatum – 25 februari 1842 – en zijn sterfdatum – 30 maart 1912 – 70 jaar geleden dus. We komen hierop wellicht later terug.
[1] | In: De Kiva, januari 1982. |