Met ruim 200 miljoen verkochte boeken is Karl May de meest succesvolle Duitse schrijver aller tijden. Op 30 maart 2012 wordt zijn 100ste sterfdag herdacht. De wereldberoemde auteur van de boeken over Old Shatterhand en Winnetou 2 komt uit Saksen. In zijn voormalige woonhuis Villa Shatterhand in Radebeul bij Dresden is het Karl May Museum gevestigd. In de grote tuin staat de blokhut Villa Berenvet met een grote collectie indiaanse kleding en voorwerpen. Het ter gelegenheid van het jubileumjaar uitgezette Karl May belevenispad in en rond het museumterrein is een extra reden voor een bezoek in 2012. www.karl-may-museum.de
Foto van Karl May en zijn Villa Shatterhand. | Winnetou films met Lex Barker 3 en Pierre Brice 4. |
Villa Berenvet in de tuin van Villa Shatterhand. | Deel van de Indiaanse collectie in Villa Berenvet. |
In 1842 werd Carl (Karl) May geboren in het Saksische plaatsje Hohenstein-Ernstthal 5 (zijn geboortehuis is nog altijd te bezoeken). Na een
moeilijke jeugd ging May als journalist aan de slag. Zijn rijke fantasie zette hem al snel aan tot het schrijven van avonturenverhalen voor dagbladen, waaronder Der Beobachter an der Elbe. Zijn bekendste personages werden
Winnetou en OId Shatterhand. May leefde zich in de indiaanse cultuur en het Wilde Westen in door het lezen van publicaties. Hij schreef in zijn Villa Shatterhand in Radebeul zijn verhalen zonder in Amerika te zijn geweest. Pas in 1908, toen hij een gevierd schrijver was, had hij de middelen om een rondreis door de VS te maken.
Indianencollectie in Villa Berenvet
Tijdens zijn leven legde May een grote etnografische collectie aan over het leven van indiaanse volken. Na zijn dood in 1912 gaf zijn vrouw deze verzameling een waardige plek in
Villa Berenvet (een grote blokhut in western-stijl in de tuin). Het is één van de grootste tentoonstellingen van 19-eeuwse indiaanse attributen in Europa. Voor het Karl May Museum is dit jubileumjaar het startschot voor nieuwe plannen. De collectie in Villa Berenvet wordt opnieuw ingericht met toepassing van eigentijdse presentatietechnieken. Ook het bezoekerscentrum wordt vernieuwd. Hiermee bereid het museum zich voor op de ontvangst van nieuwe generaties liefhebbers.
Nederlands Karl May symposium
De 100ste sterfdag van May wordt ook in Nederland herdacht op 16 maart 2012 met een groot symposium in de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag. De Karl May Vereniging en de Duitse Bibliotheek bieden samen met de Koninklijke Bibliotheek een herdenkingsprogramma dat de schrijver eer aandoet. Kar May is door generaties van Nederlanders massaal gelezen. Op dit moment is er weer een opleving van aandacht onder de babyboomer generatie. Het symposium wil een aanzet geven tot cultuurhistorisch onderzoek naar de schepper van Old Shatterhand, Winnetou, Kara Ben Nemsi en Hadji Halef Omar. Karl May heeft op zijn eigen manier getracht de vrede te bevorderen tussen elkaar bestrijdende stammen en volkeren. www.karl-may-vereniging.nl
Film en theater
De avonturenboeken van May waren niet alleen spannend, maar boden naar de tijdgeest van toen verfrissende inzichten. Zijn kijk op het leven van de indianen en respect door blanken voor hun cultuur was niet alledaags eind 19e eeuw. De verfilming van de Old Shatterhand en Winnetou verhalen (met de acteurs Lex Barker en Pierre Brice) in de jaren zestig en zeventig brachten na bijna honderd jaar opnieuw een revival van zijn boeken. In Saksen zijn veel verhalen van Karl May bewerkt tot toneelstukken 6. Vooral in openlucht theaters worden deze met het nodige spektakel opgevoerd. De grootste is het openlucht theater in Rathen in het nationale park Sächsische Schweiz (net onder Dresden). De grillige
rotspartijen in dit natuurpark vormen het perfecte decor voor een western toneelstuk in de open lucht. Programma: www.felsenbuehne-rathen.de
Saksen
Meer informatie over Saksen (en plaatsen als Dresden, Leipzig, Meissen, Freiberg, Görlitz etc.) is te vinden op de Nederlandstalige site: www.saksen.info
[1] | Op: www.saksen.info, februari 2012. Hetzelfde artikel, in vrijwel dezelfde bewoordingen, is op 10 februari 2012 verschenen in De Telegraaf, onder de titel Winnetou leeft voort aan de Elbe en met vier andere fotos. |
[2] | De wereldberoemde auteur heeft nog wel meer boeken geschreven, dus ik zou zeggen: over onder andere Old Shatterhand en Winnetou. |
[3] | Lex Barker (voluit: Alexander Crichlow Barker Jr., * 8 mei 1919 , 11 mei 1973) was een Amerikaans acteur, die in vijf films furore maakte als Tarzan; in Europa was zijn eerste grote rol die van Robert – de verloofde van de vrouwelijke hoofdrolspeelster Sylvia (Anita Ekberg) – in de klassieker La dolce vita van Federico Fellini, alvorens hij optrad in maar liefst twaalf van de zeventien grote Karl-May-verfilmingen in de jaren 60: als Old Shatterhand in Der Schatz im Silbersee (1962), Winnetou, 1. Teil (1963), Old Shatterhand (1964), Winnetou, 2. Teil (1964), Winnetou, 3. Teil (1965), Winnetou und das Halbblut Apanatschi (1966) en Winnetou und Shatterhand im Tal der Toten (1968); als Kara Ben Nemsi in Der Schut (1964), Durchs wilde Kurdistan (1965) en Im Reiche des silbernen Löwen (1965); als Dr. Sternau in Der Schatz der Azteken (1965) en Die Pyramide des Sonnengottes (1965). |
[4] | Pierre Brice (artiestennaam van Pierre Louis Baron le Bris, * 6 februari 1929 , 6 juni 2015) was een Frans acteur, die in maar liefst elf van de zeventien grote Karl-May-verfilmingen in de jaren 60 de rol van Winnetou speelde: Der Schatz im Silbersee (1962), Winnetou, 1. Teil (1963), Old Shatterhand (1964), Winnetou, 2. Teil (1964), Unter Geiern (1964), Der Ölprinz (1965), Winnetou, 3. Teil (1965), Old Surehand, 1. Teil (1965), Winnetou und das Halbblut Apanatschi (1966), Winnetou und sein Freund Old Firehand (1966) en Winnetou und Shatterhand im Tal der Toten (1968). Voorts speelde hij nogmaals de rol van Winnetou in de tv-series Mein Freund Winnetou (1980) en Winnetous Rückkehr (1998) en trad hij een aantal malen op als gastacteur (uiteraard eveneens in de rol van Winnetou) bij de Karl-May-Spiele van Elspe en Bad Segeberg. |
[5] | De stad Hohenstein-Ernstthal bestaat pas vanaf 1 januari 1898 door de samenvoeging van Hohenstein en Ernstthal; Karl May werd op 25 februari 1842 geboren in Ernstthal. |
[6] | Niet alleen daar! |